شاهین پیمانی - بوطیقای شنیدن؛ بازخوانی برخی نظریات و مفاهیم هنر صدا

بوطیقای شنیدن؛ بازخوانی برخی نظریات و مفاهیم هنر صدا

  • تاریخ شروع: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰
  • روزهای: شنبه‌
  • ساعت: ۱۹-۲۱
  • تعداد کل جلسات: ۶
  • دوره به صورت: آنلاین

از نظر تاریخی‌، یکی‌ از نقاطِ ظهورِ هنرِ صدا به اواخر دهه ۶۰ میلادی باز میگردد؛ زمانی که تجربه‌های نوین موسیقی معاصر با چیدمان‌های پسامینیمالیستی در هنر تجسمی تلاقی‌ پیدا کردند. در نتیجه‌‌‌‌‌‌ی این تلاقی، توجه آهنگسازانی همچون لامانت یانگ، مکس نویهاوس و آلوین لوسیر به مفاهیم زمان و فضا، در راستای آثار بصری هنرمندانی چون بروس نویمن، مایکل آشر و رابرت موریس قرار گرفت، که در آثار خود همزمان تجربه با صدا را آغاز کرده بودند. با این وجود، در حالی‌ که این هنرمندان تجسمی توجه نظری زیادی به خود جلب کردند، وجه صوتی آثار آنها تقریبا به طور کامل مورد غفلت واقع شد؛ شاید بتوان گفت در حوزه‌ی گسترده هنر، صدا به عنوان یک مِدیوم مستقلِ هنری سال‌ها توسط موسیقی‌شناسان، تاریخ‌شناسان هنر، و نظریه پردازان زیبایی‌شناسی‌ نادیده گرفته شد.

تحلیل چیدمان‌های صوتی به دلیل فرم موسیقیایی آزاد و نیز مکان-محور بودن، در تقابل با شیوه‌های رایج موسیقی‌شناسی که معطوف به فرم موسیقی و نحوه‌ی اجرای آن بر صحنه هستند قرار می‌گرفت. از سوی دیگر، رویکرد تجسمی غالب در تاریخ هنر، منجر به کم توجهی به سویه‌ی شنیداری مستتر در هنر پسامینیمال و مفهومی می‌شد.

با گسترش روزافزون هنر صدا طی دو دهه‌ی اخیر، خلأ گفتمان نظری متناسبی برای تحلیل این هنر بیش از پیش احساس می‌شد، و مدل‌های مطالعاتی مختلفی برای رفع آن توسط هنرمندان و نظریه‌پردازان صدا ارائه شد. طی این درس‌گفتار ضمن بازخوانی برخی از مقالات این افراد، به برخی از مفاهیم و رویکردهای تحلیل نظری هنر صدا می‌پردازیم. این مسیر، همچنین به طور اجتناب‌ناپذیری شامل معرفی تکنیک‌های جمع‌آوری و بازپخش صدا مانند ضبطِ میدانی (که خود تبدیل به جریان مستقلی در بستر هنر صدا شده است)، و نیز طرح پرسش‌هایی پیرامون نحوه‌ی شنیدن انسان می‌شود.

موضوعاتی که در طول این دوره به صورت مقدماتی مورد بررسی قرار می‌گیرند:

– رابطه‌ی صدا، فضا و شنیدن
– زیبایی‌شناسیِ ضبطِ میدانی صدا
– اتمسفرِ صوتی
– صداهای نهان در فضاهای عمومی
– شی ‌صوتی و نظریاتِ شنیدن
– مفهوم رسانه در مطالعات صدا
– پسا‌انسان‌ و ماده‌گرایی در مطالعات صدا

 

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.