پریسا شکورزاده - پرسش از هستی‌شناسی در اندیشه‌ی ژیل دلوز

پرسش از هستی‌شناسی در اندیشه‌ی ژیل دلوز

  • تاریخ شروع: ۸ آبان ۱۴۰۲
  • روزهای: دوشنبه
  • ساعت: ۱۶-۱۸
  • تعداد کل جلسات: ۸
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

«تاکنون فقط یک گزاره‌ی هستی‌شناسی قابل قبول در تاریخ فلسفه وجود داشته است: وجود مشترک معنوی است». مراد دلوز از این جمله چیست؟ گزاره‌ی هستی‌شناسی دلوز چگونه وجود و تفاوت را تبیین می‌کند؟ هستی‌شناسی گزاره‌ای دلوز به چه معناست؟ دلوز سه مرحله را در بسط اشتراک معنوی در تاریخ فلسفه شناسایی می‌کند که از دانز اسکوتوس آغاز می‌شود و به اسپینوزا و سپس به نیچه می‌رسد. او با این هستی‌شناسی مشترک معنوی گام به گام پیش می‌رود تا اشتراک معنوی را به سرانجام مورد نظر خود، یعنی هستی‌شناسی تفاوت برساند و چگونگی فردیت‌یابی موجودات را صورت‌بندی کند.

 

اشتراک معنوی وجود ناچار است به پرسش تمایز و تفرّد موجودات یا این که «چه چیز فرد را فرد می‌سازد؟» پاسخ دهد و دلوز نیز در پی تبیین شرایط تکوین امر واقعی، یعنی این فرد و موجود انضمامی در این‌جا و اکنون است. بدین ترتیب، هستی‌شناسی تفرّد که مرتبط با نظریه‌ی اشتراک معنوی وجود است، جای خود را به هستی‌شناسی فردشدگی و فرایند فردیت‌یابی می‌دهد که در نسبت با هستی‌شناسی رخداد است. اما سخن دلوز را به‌گونه‌ای دیگر نیز می‌توان تفسیر کرد: هستی‌شناسی گزاره‌ای است و هر گزاره بیانگر یک رخداد-معنا است، پس هستی‌شناسی بیانگر رخدادها یا معناهاست و از آنجا که این گزاره‌ی هستی‌شناسانه در اصل فقط یک هستی را بیان می‌کند (اشتراک معنوی وجود)، هستی عبارت است از معناهایی که بیان می‌شوند. در این دوره به اشتراک معنوی وجود و مسئله‌ی فردیت، گزاره‌ی هستی‌شناسی و اشتراک معنوی تفاوت، هستی‌شناسی تفاوت و هستی‌شناسی معنا می‌پردازیم و به این پرسش پاسخ می‌دهیم که اساساً در اندیشه‌ی دلوز با هستی‌شناسی مواجهیم یا منطق؟

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.