دکتر میترا اسفاری - اتنوگرافی چهارراه، مشاهده‌ی شهر در مقیاس خُرد

اتنوگرافی چهارراه ۲: مشاهده‌ی شهر در مقیاس خُرد

  • تاریخ شروع: نیمه اول بهمن‌‌ماه ۱۳۹۹
  • روزهای: سه‌شنبه‌
  • ساعت: ۱۶ - ۱۸
  • تعداد کل جلسات: ۴
  • دوره به صورت: آنلاین

اتنوگرافی در شهر، همانند سایر علوم اجتماعی، مشروعیتِ خود را در تولید دانشِ «تجربه شده» (empirical) می‌یابد. برای دست‌یابی به چنین دانشی، بینش اتنوگرافیک با مشاهده‌ی خردترین واحد جامعه، یعنی فرد، آغاز می‌گردد. سپس، با مشاهده و بررسی خردترین صحنه‌های اجتماعی، در قالب برهم‌کنش فرد (با افراد دیگر، با فضا و اجسام، با محیط طبیعی، با ماهیات معنوی) به مرور از خرد به کلان هدایت می‌شود تا به تولید شناختِ اجتماعی بیانجامد. در این راستا، به‌دست آوردن شناخت عمیق از تجربه‌ی «ذهنی» کنش‌گران اجتماعی، که پدیده‌ی اجتماعی شهر را -به اتفاق یا در تعارض- می‌سازند، اصل بنیادین اتنوگرافی شهری است. پس، لازمه‌ی رویکرد اتنوگرافیک حضور پژوهشگر در میدان و مشارکت در مناسبات کنش‌گران است. حال آن‌که، حضور در میدان و جمع‌آوری داده‌ها با چالش‌های متعددی همراه است: حفظ فاصله‌ی علمی و اعمال بی‌طرفی ارزشی علیرغم تلاش برای درک ذهنیت کنش‌گران، برقراری توازن قدرت بین پژوهشگر و کنش‌گران اجتماعی، برداشت کلیّت مناسبات میدان بدون مختل کردن روال عادی آن…

از این رو، برای حضور در میدان می‌بایست به مهارت‌های شناختی و عملی مجهز بود. پس از آشنایی ابتدایی و نظری با برخی چالش‌ها و مهارت‌های اتنوگرافی شهری در دوره‌ی اول، در این دوره، شرکت‌کنندگان با توجه به موضوعی که از پیش انتخاب کرده‌اند، به حضور در میدان و تجربه‌ی عملی اتنوگرافی دعوت خواهند شد. ۱) «آشناسازی غریبه» و «غریبه‌سازی آشنا»، ۲) عدم اعمال ذهنیت خود بر واقعیت میدان، ۳) طرح فرایض برگرفته از داده‌های میدانی ۴) عمق بخشی به داده‌ها و محک زدن برداشت‌های اولیه بخشی از این مهارت‌ها است که با تکیه بر تجربه‌ی شخصی هر شرکت‌کننده به بسط دشواری‌ها و چگونه فائق آمدن بر آن خواهیم پرداخت.

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.