متن‌خوانی کتاب زندگی روزمره‌ی تهی‌دستان شهری

متن‌خوانی کتاب زندگی روزمره‌ی تهی‌دستان شهری

  • تاریخ شروع: ۳ آذر ۱۴۰۳
  • روزهای: شنبه
  • ساعت: ۱۸:۳۰-۲۰:۳۰
  • تعداد کل جلسات: ۳
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

درباره‌ی کتاب:

 

کتاب «زندگی روزمره تهی‌دستان شهری» تحت تأثیر برنامه‌ی پژوهشی آصف بیات و به‌طور ویژه‌تر نظریه‌ی پیش‌روی آرام نوشته شده است. بیات که خود تحت تأثیر جیمز اسکات، ای‌پی تامپسون و نظریه‌های مقاومتِ جنوب بوده است پیش‌روی آرام را مجموعه‌ای از کردارها و استراتژی‌های روزمره، آرام و پراکنده‌ی گروه‌های فاقد قدرت می‌داند که در قالب اَشکال غیررسمی و با هدف توزیع مجدد امکانات و فرصت‌ها متبلور می‌شود. علیرضا صادقی با نقد تاریخ‌نگاری‌هایی که کانون توجه خود را بر طبقات حاکم، دولت‌ها و روشنفکران می‌گذارند و اشکال مقاومت روزمره را بی‌مقدار و کم‌ارزش می‌پندارند با رویکرد «رخدادنگاری از پایین» تلاش کرده است تا اعمال فرودستانِ تهی‌دست را ثبت کند و به این میانجی به آنها وجهی رویت‌پذیر ببخشد.

 

«زندگی روزمره تهی‌دستان شهری» تلاشی‌ست برای شکستن اسطوره تهی‌دستِ منفعل که یکسره از تغییر شرایط خود ناتوان است و نیز نشان دادن چهره‌ی دیگری از محلات حاشیه‌نشین که عمدتاً به عنوان مکان‌های نابهنجارِ زیستِ ناسازگارها و ادغام‌نشده‌ها پنداشته می‌شوند. نویسنده در این کتاب تلاش کرده است مبارزات روزمره‌ای که تهی‌دستان در اوایل دهه‌ی نود شمسی علیه نیروهای پیش‌رونده‌ی بازار برای بقا و بهبودِ زندگی به‌کار گرفته‌اند را ثبت کند و الگوهایی از آن‌ها را نشان دهد؛ مبارزاتی از کنش‌های عادیِ مردمانی عادی که به میانجی تقلاهای معیشتی، اختلالاتی در روند نولیبرال‌سازیِ فزاینده ایجاد می‌کنند و این‌گونه بر تغییرات اجتماعیِ وسیع‌تر اثر می‌گذارند.

 

«زندگی روزمره تهی‌دستان شهری» به کشمکش‌های روزمره‌ای می‌پردازد که تهی‌دستان و صاحبان قدرت در درون اداراتِ محلات تهی‌دست‌نشین تا بلوارها و خیابان‌های تهران با هم پیدا می‌کنند. اختلال در پرداخت قبوض، پیش‌روی‌های افقی و عمودی ساختمان و تبدیل خیابان‌ به فضاهایی برای کسب‌وکار بخشی از استراتژی‌هایی‌ست که عاملیت تهی‌دستان در برابر فقیرترسازیِ ساختاری را به تصویر می‌کشاند. ما در این سه جلسه تلاش خواهیم کرد ضمن بررسی انتقادی مفروضات و رویکردهای نظری، نگاهی دقیق‌تر به ماهیت و اثرگذاری این نوع عاملیت داشته باشیم.

 

درباره‌ی نویسنده:

 

علیرضا صادقی درجه‌ی دکتری خود را از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران اخذ کرده است. کتاب «زندگی روزمره تهی‌دستان شهری» از رساله‌ی دکتری او برگرفته شده که پس از بازنگری و افزودن مطالب جدید در سال ۱۳۹۷ به چاپ رسیده است. از او همچنین با همکاری رضا آرت، ترجمه‌ی کتاب «انقلاب بدون انقلابیون؛ معنابخشی به بهار عربی» اثر آصف بیات منتشر شده است.

 

درباره‌ی گرداننده:

 

بشیر خادملو دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران و دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی در دانشگاه تربیت‌مدرس است. موضوعات پژوهشی او بر شهرهای حاشیه‌ای، شهرهای جدید و بافت‌های فرسوده شهری متمرکز بوده است که با عطف توجه به سیاست‌های شهری، کنش‌های تهی‌دستان و طبقات متوسط فقیرشده انجام شده است.

 

 

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.