هانی اشرفی دگردیسی - ایده‌آلیسم آلمانی از کانت تا گادامر ۳-هگل و ایده‌آلیسم مطلق؛ شرح پدیدارشناسی روح

دگردیسی ایده‌آلیسم آلمانی از کانت تا گادامر ۲-هگل و ایده‌آلیسم مطلق؛ شرح پدیدارشناسی روح

  • تاریخ شروع: ۲۶ تیر ۱۴۰۱
  • روزهای: یکشنبه‌
  • ساعت: ۱۸-۲۰
  • تعداد کل جلسات: ۸
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

پس از انقلاب کُپِرنیکیِ کانت، گویی فلسفه به قبل و بعد از آن تقسیم شد و مساله‌ی معناداری نزد انسان، در کانون اندیشه‌ورزی فیلسوفان قرار گرفت. خط سیری که با کانت آغاز شد و در هگل به بلوغی فراگیر رسید در عمل بر کل فلسفه‌‌ی آلمانی پساکانتی سایه افکنده است، به نحوی که می‌توان تمامیت آن را با وجود تفاوت‌ها و تضادهایش ذیل چتر ایده‌آلیسم آلمانی گنجاند.

 

در این دوره‌ها سفری تاریخی را در هم‌اندیشی با متفکران برگزیده‌ی جریان ایده‌آلیسم آغاز می‌کنیم و سعی داریم با تکیه بر متون اصلی و نیم‌نگاهی به منابع تفسیری، سیر ایده‌آلیسم آلمانی و دگردیسی آن را با آغاز از کانت و در ادامه‌ی مسیر با هگل، نیچه، هایدگر، آدورنو، هابرماس و گادامر پی‌بگیریم تا به اشرافی نسبی در کلیت جریان دست پیدا کنیم و قادر شویم تا با تکیه بر چنین بنیه‌ای، در معاصرت خودمان فلسفه‌ورزی کنیم.

 

«پدیدارشناسی روح»، سفر طولانی و پرماجرای رشد و گسترشِ آگاهی انسان را از ابتدایی‌ترین شکل ممکن آن تا کمال آگاهی مطلق دنبال می‌کند. این مسیر بسط و گسترش آگاهی، بر اساس منطق درونی خود و در مواجهه با تعارض‌ها و نابسندگی‌های خویشتن به پیش می‌رود که همان رویه‌ی دیالیکتیکی نامیده شده است. بدین شکل که در هر مرحله، عدم کفایتِ تبیین فلسفی صورت گرفته از آگاهی، ما را به سوی تبیینی پیچیده‌تر رهنمون می‌شود و این روند تا رسیدن به ایستگاه پایانی که همان امر مطلق است ادامه دارد؛ جایی که خودآگاهی انسان به این بلوغ می‌رسد که خود را برساخته یا دست‌کم قوام‌یافته‌ی مناسبات فرهنگی‌-اجتماعی دریابد. در این نقطه ما به یک شاکله یا پارادیم کلی دست پیدا می‌کنیم که تمام اجزای ارگانیسم هستی، بر اساس آن قابل تبیین و توجیه خواهد بود.

در این دوره برآنیم تا با استناد به شرح‌های منتشر شده از این اثر و به زبانی تا حد امکان ساده و روان، مسیر این سفر پرماجرا را به همراه هگل بپیماییم و از این رهگذر، کلیت اندیشه‌ی پخته‌ی هگل را در یک منظومه‌ی منسجم بازسازی کنیم و البته دلالت‌ها و پیامدهای معاصر این اثر سترگ را در سایه‌ی تفسیر خود متن بیازماییم.

جلسه‌ی اول: زمانه و زمینه‌ی پدیدارشناسی روح
جلسه‌ی دوم: دیالیکتیک ابژه (آگاهی)
جلسه‌ی سوم: دیالیکتیک سوژه ( از آگاهی به خودآگاهی)
جلسه‌ی چهارم: دیالیکتیک عقل
جلسه‌ی پنجم: دیالیکتیک روح
جلسه‌ی ششم: دیالیکتیک دین
جلسه‌ی هفتم: فلسفه به مثابه دیالیکتیک
جلسه‌ی هشتم: جمع‌بندی و بررسی طرح کلی پدیدارشناسی روح

 

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.