اخلاق علیه اخلاقیات؛ ۲- نیچه و فلسفه‌ی معاصر

اخلاق علیه اخلاقیات؛ ۲- نیچه و فلسفه‌ی معاصر

  • تاریخ شروع: ۹ مرداد ۱۴۰۳
  • روزهای: سه‌شنبه
  • ساعت: ۱۶-۱۸
  • تعداد کل جلسات: ۸
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

در تاریخ فلسفه همواره تمایز مهمی بین اخلاق (ethics) و اخلاقیات (morality) وجود داشته است.‌ اما به تدریج این تمایز به سود اخلاقیات به محاق رفته است. اخلاق که شناخت توان‌‌های متفاوت هر موجود و «ارزیابی» میزان تحقق آنهاست، جای خود را به «داوری» اخلاقیاتی بر مبنای ارزش‌های ثابت می‌دهد.

 

در این دوره‌ها با تکیه بر چهار فیلسوف یعنی اسپینوزا، نیچه، فوکو و دلوز، می‌کوشیم سیر تحول مفهوم اخلاق را دنبال کنیم. از اخلاق اسپینوزا تا تبارشناسی اخلاقیات نیچه، از شیزوکاوی دلوزی تا مقاومت فوکویی، نقاط تلاقی، تماس، اختلاف، واگرایی و همگرایی متعددی وجود دارد که با ردیابی آنها تلاش می‌کنیم طرحی از اخلاق در برابر اخلاقیات به دست دهیم.

 

در این دوره به تقابل اخلاق و اخلاقیات از منظر فلسفه‌ی نیچه نگاه خواهیم کرد. اخلاق و سیاست نیچه‌ای که از دهه‌ی ۱۹۶۰ به بعد بسیار پررونق بود، امروز با نقدهای جدی مواجه شده است. در این دوره نخست با تکیه بر متونی همچون تبارشناسی اخلاقیات، چنین گفت زرتشت، فراسوی خیر و شر و خواست قدرت طرحی از اخلاق نیچه‌ای ترسیم می‌کنیم و سپس بر خوانش کسانی چون فوکو، دلوز و هایدگر از اخلاق نیچه‌ای تمرکز خواهیم کرد.

 

تلاش می‌کنیم این اخلاق را از سویی از منظری اسپینوزایی بفهمیم و از سوی دیگر به ابعاد مختلف مفهوم پیچیده‌ی نیهیلیسم نگاهی بکنیم که خوانش‌های متفاوت و جذابی از آن در دهه‌های اخیر عرضه شده است. بیش از همه بر چهار متفکر و خوانش آنها از این مفهوم اشاره خواهیم کرد یعنی مارتین هایدگر، ژیل دلوز، ری برسیه و هیلان بنسوسان. در ادامه به خوانش‌های شتابگرا از نیچه خواهیم پرداخت و نقدهای این فلاسفه بر هستی‌شناسی و اخلاق نیچه‌ای را بررسی می‌کنیم. این دوره علاوه بر تداوم بحث اخلاق علیه اخلاقیات، درآمدی خواهد بود بر فلسفه‌ی پساانسانی معاصر.

 

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.