شهر به‌درستی محلِ رویاروییِ نیروهای نابرابر است. ولی در عین حال، شهر مکانی است که در آن عاملیت افراد، گروه‌ها و اقلیت‌هایی که مورد غضب جامعه‌ی اکثریتی و یا قانون قرار می‌گیرند، نمایان می‌شود. در این درسگفتار به مطالعه‌ی موردی قومِ غربت در چهارراه‌های تهران خواهیم پرداخت. از خلل این مطالعه، که نگاهی از جانب فرودست به فرادست و از حاشیه به متن را پیشنهاد می‌کند، زوایای جدیدی برای نگریستن به مناسبات شهری گشوده می‌شود. این گروهِ قومی به دلیل سبک زندگی دوره‌گردی و آداب خاص خود، مورد تایید جامعه اکثریتی نیست و به طرق مختلف (منع در همسرگزینی، منع در هم‌سفره‌گی) همواره تلاش در طرد او از مناسبات رسمی بوده است. با این همه در فضای شهری امروز تهران، می‌توان رویارویی این گروه و بده‌بستان‌هایش را با جامعه اکثریتی مشاهده کرد و دریافت که واکنش این افراد در مقابل طرد تاریخی و رفتار قهرآلود جامعه‌ی اکثریتی، منفعلانه نیست. عاملیت افراد (از کودک گرفته تا بزرگسال) در برساخت هویت خویش و مناسبات چهارراه از خلل صحنه‌های گدایی قابل رؤیت می‌شود. مطالعه‌ی اتنوگرافیک این صحنه‌ی شهری حائز داده‌های ارزشمندی برای شناخت فرهنگِ جامعه‌ی اکثریتی نیز هست. خواهیم دید که علیرغم تلاش در طرد غربت‌ها، این گروه جایگاه نهادینه‌ای در باور عموم دارد و بخشی از جهان‌بینی جامعه اکثریتی را تشکیل می‌دهد. برای رسیدن به این خوانش اتنوگرافیک باید به چند ابزار شناختی مجهز باشیم: ۱) آموختن مشاهده‌ی ریزبینانه، مشاهده‌ی شناور و مشاهده‌ی مشارکتی. ۲) آموختن مفهوم «توصیف فربه»، ۳) آموختن تحلیل نظریِ برگرفته از داده‌های عینی.
با تکیه بر مطالعه‌ی موردی غربت‌ها در چهارراه‌های تهران، سعی بر این خواهد بود تا تمام مراحل یک اتنوگرافی شهری به بحث گذاشته شود و بیشترین تاکید بر بخش‌های عملی انجام پژوهش میدانی باشد. شرکت‌کنندگان به انجام یک مشاهده در سطح شهر و به توصیف آن در کلاس دعوت خواهند شد تا با انجام این تمرین با نگاه اتنوگرافیک آشنا شوند. بسط مطالعه‌ی موردی غربت‌ها در سه جلسه و واکاوی و بحث مشاهدات شرکت‌کنندگان در یک جلسه صورت خواهد گرفت.
مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.
۱۴۰۲ © تمامی حقوق متعلق به مدرسه بیدار می‌باشد
توسعه و اجرا الگر استودیو × طراحی استودیو انقلاب