نابرابری، دموکراسی و ذهنیت روزمره

نابرابری، دموکراسی و ذهنیت روزمره

  • تاریخ شروع: ۱۵ اردیبهشت
  • روزهای: دوشنبه
  • ساعت: ۱۶-۱۸
  • تعداد کل جلسات: ۱۰
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

همه‌گیری کرونا دامن «همه» را به طور برابر نگرفت. پس از تصورات اولیه در روزهای نخست که می‌گفتند «همه» حتی ثروتمندان را هم می‌کشد، دیگر روشن شده که چنین حرفی بی¬معناست. این بار هم اختلاف طبقاتی حرف اول را ‌زد. طبقات پایین جامعه بیشترین هزینه‌‌ی مادی و معنوی را دادند و بحران اقتصادی پیش از کرونا در دوران پس از آن تشدید شد تا جایی که امروزه هر لحظه زنگ ناقوس فروپاشی اقتصادی به گوش می‌رسد.

 

در همان روزگار، بر اساس گزارش مجله‌ی فوربس در سال ۲۰۲۰ میلادی، تعداد ابرثروتمندان در ایران ۶/۲۱ درصد رشد کرده بود در حالی‌که که متوسط رشد تعداد این گروه از ثروتمندان در جهان در همین بازه‌ی زمانی، تنها ۳/۶ درصد بوده است. اکنون که چند سالی از فروکش کردن بحران کرونا می‌گذرد، امکان خرید جت شخصی برای ثروتمندان ایرانی، گواهی دیگر بر افزایش نابرابری و بی‌عدالتی در سطح کشور است، در حالی که گرانی و تورم، حقوق بازنشستگان، مسائل زیست‌محیطی، حجاب و آزادی‌های مدنی گریبان مردم را گرفته است.

 

از طرفی مشکلات دموکراسی و نابرابری بیش‌ازپیش به موضوعی اضطراری در سراسر جهان تبدیل شده است. به طوری که وجود بحران ویژگی معرفِ سیاست امروز است که آینده‌ی بشریت را تهدید می‌کند. تهدیدی که دائماً در زندگی روزمره بازتولید و تقویت می‌شود. در این دوره می‌کوشیم با پرداختن به بحث نابرابری (با تمرکز بر نابرابری اقتصادی) و تأثیر آن در زندگی روزمره و سپهر سیاست، اذهان عمومی را برانگیزیم و در جهت فهمی عمیق‌تر از «روشنگری برابری‌طلبانه» قدم برداریم.

 

جلسه‌ی اول: تعریف نابرابری، آمار و پیامدهای آن در زندگی روزمره
در این جلسه، با تعریف انواع نابرابری و ارائه‌ی آمارهای کلیدی، به بررسی تأثیرات آن بر زندگی روزمره و سیاست پرداخته می‌شود. هدف این است که شرکت‌کنندگان درک بهتری از ابعاد مختلف نابرابری و پیامدهای آن پیدا کنند.
– تعریف انواع نابرابری
– آمار و شاخص‌های جهانی نابرابری
– پیامدها و تأثیر نابرابری بر زندگی روزمره (دسترسی به آموزش، سلامت، مسکن و امنیت)
جلسه‌ی دوم: نظریه‌ها و اندیشمندان حوزه‌ی نابرابری با تمرکز بر عدالت توزیعی
این جلسه به معرفی نظریه‌پردازان اصلی حوزه‌ی نابرابری و عدالت توزیعی اختصاص دارد. با نقد و بررسی این نظریه‌ها، تلاش می‌شود تا محدودیت‌ها و نقاط قوت آن‌ها در مواجهه با مسائل امروزی بررسی شود.
– مروری بر نظریه‌های کلاسیک و مدرن نابرابری (از افلاطون تا رالز)
– مفهوم عدالت توزیعی؛ موافقان و مخالفان
جلسه‌ی سوم: سازوکارهای ذهنی پذیرش و بازتولید نابرابری و ستم در زندگی روزمره
در این جلسه، به بررسی سازوکارهای ذهنی و اجتماعی می‌پردازیم که باعث می‌شوند افراد در زندگی روزمره نابرابری و ستم را بپذیرند و حتی آن را بازتولید کنند.
– روان‌شناسی اجتماعی نابرابری: چرا افراد نابرابری را می‌پذیرند؟
– نقش ایدئولوژی و گفتمان در توجیه نابرابری
– بازتولید نابرابری در خانواده، آموزش و رسانه
جلسه‌ی چهارم: نابرابری و دموکراسی
این جلسه به بررسی نقش ساختارها و نظام‌های سیاسی در ایجاد یا تشدید نابرابری اقتصادی اختصاص دارد. با نقد دموکراسی‌های موجود، راه‌حل‌هایی برای کاهش نابرابری در سطح ملی و جهانی پیشنهاد می‌شود.
– نقش دولت‌ها و نظام‌های سیاسی در ایجاد یا کاهش نابرابری
– نقد دموکراسی‌های واقعاً موجود از منظر نابرابری اقتصادی

 

 

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.