نیما علوی - داستان فلسفه ۲-ماهیت

داستان فلسفه ۲-ماهیت

  • تاریخ شروع: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۰
  • روزهای: شنبه‌
  • ساعت: ۱۶-۱۸
  • تعداد کل جلسات: ۴
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

هدف از دوره‌های داستان فلسفه، آشنایی با بعضی مفاهیم مهم تاریخ فلسفه است. فلسفه نیز مانند سایر عرصه‌های مختلفِ شناخت انسان، که نیازمند ابزار و مصالح‌اند و از طریق آنها موضوع خود را می‌کاوند، مجهز به ابزار و مصالحی است. این ابزار و مصالح در فلسفه مفاهیم‌اند. به کمک این مفاهیم است که پدیده‌های اطرافمان را می‌نگریم و به جهان، و به خودمان، می‌اندیشیم. در این دوره‌ها تمرکز ما بر روی بعضی از این مفاهیم کلیدی است؛ مفاهیمی مانند ایده، جوهر، علیّت، زمان و، مهم‌تر از همه، خود وجود.

 

این مفاهیم هر کدام تاریخی طولانی دارند، و در طی این تاریخ طولانی فراز و نشیب‌های زیادی را از سر گذارنده‌اند؛ گاهی در کانون توجه فلیسوفان بوده‌اند و گاهی اهمیت‌شان کمتر از بقیه بوده، و هربار در این فراز و فرود معنای تازه‌ای به خود گرفته‌اند. این دوره‌ها داستان این فراز و فرود است.

 

در این دوره به بحث درباره‌ی مفهومِ ماهیت یا چیستی پدیده‌ها می‌پردازیم. چه چیزی یک پدیده را آن چیزی می‌کند که هست؟ برای مثال وقتی از عدالت یا شجاعت حرف می‌زنیم، از چه صحبت می‌کنیم؟ به بیان دیگر عدالت چیست؟ یا شجاعت چیست؟

 

به نظرِ سقراط وقتی از چیستی زیبایی می‌پرسیم، اشیا زیبا نمی‌توانند معرفِ ماهیت زیبایی باشند، چرا که زیبایی آنها گذرا و زایل‌شدنی است. سقراط در محاوره‌ی ضیافتِ افلاطون از زبان دیوتیما می‌گوید: «آن زیبایی اولاً موجودی سرمدی است که نه به وجود می‌آید و نه از میان می‌رود و نه بزرگ‌تر می‌گردد و نه کوچک‌تر. در ثانی چنان نیست که از لحاظی زیبا باشد و از لحاظی زشت، یا گاه زیبا باشد و گاه نازیبا…» پس چگونه باید ماهیت زیبایی را تعریف کنیم؟ اصلاً چگونه به ماهیت پدیده‌ها راه ببریم؟

 

در این دوره با بررسی موضوعات و طرح پرسش‌های زیر به جستجوی معنای ماهیت خواهیم رفت:

 

۱- طرح پرسش چیستی برای رسیدن به ماهیت پدیده‌ها.
۲- آیا با پرسش از چیستی می‌توان به ذات پدیده‌ها راه برد؟
۳- نسبت چیستی با مسئله بازنمایی.
۴- آیا می‌توان با تغییر این پرسش بر بحران بازنمایی غلبه کرد؟

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.