چگونه میتوان زمان را نوشت؟ نسبت تاریخ با زمان چیست؟ آیا میتوان ردپای زمان را در اتفاقات روزمره جستجو کرد؟ در اشیای هنری چطور؟ آیا ادراکِ تاریخ همواره برای همه کس، در هر جغرافیا و در هر دورانی یکسان است؟ بیشک تاریخ تنها مجموعهای از اتفاقات بزرگ، جنگها و صلحها، کشورگشاییها و یا اطلاعاتِ تثبیت شده در تقویم نیست. امروزه سخن از بازنویسی و بازبینی تاریخ است تا بتوان برای روایات نانوشته، حذف یا فراموش شده فضایی در متن تاریخِ رسمی باز کرد و در نور امروز، گذشته و آینده را از نو تخیل کرد.
در این دوره میخواهیم به مددِ آثار هنری (عمدتا غربی)، بر مفهوم «زمان» در تجربیات هنرمندان و متفکران معاصر تمرکز کنیم. گرچه تمام آثار هنری به نوعی سندی تاریخی از زمانهی هنرمند هستند، در این دوره آثار هنرمندانی چون پیرو مانزونی، الیگیئرو بوئتی، رومان اوپالکا، هانا داربوون، اُن کاوارا، شانتال آکرمان و دومِنیک گونزالس فورتسْتِر و غیره را بررسی میکنیم که با تاکیدِ بر ریتم، تکرار، امتدادِ زمان یا گسست تاریخی، به طور عمده بر پدیدههای زمانمحور و البته زبانمحور از قبیلِ تقویم، خاطره، سفر، وقایع تاریخی متمرکز شده اند. علاوه بر بررسی آثار این هنرمندان، به متن کلیدی «فرم زمان» اثر جورج کوبلر، مورخ هنر، اشاراتی خواهیم کرد و دوره را با بررسی چند نمایشگاه هنری غربی که در ده سال اخیر، متمرکز بر تِم زمان بوده اند، به پایان خواهیم برد.
در لحظهای از نمایش هملت، او اظهار میکند که « چفت و بست زمان از هم گسسته است»، به همین معنی تاریِخ هنر نیز شاید تنها مجموعهای از روایتها باشد که هر بار در صورتبندیهای متفاوت، در نسبت با تجربهی زیسته و ادراک ما از زمان بازخوانی میشود و هربار فرمی جدید را تداعی میکند. هنرمندان معاصر نیز، دیگر تاریخ را صرفا به صورت خطی، رو به جلو و نمایندهی پیشرفت و کشف چیزی نو نمیبینند. بلکه برای کنکاش در مفاهیم تازه، از تکرار فرمهای گذشته، آرشیوها، عکسهای خانوادگی و به طور کلی از به چالش کشیدن مستندات تاریخی در مکانها و زمانهای دیگر بهره میگیرند.
در آغاز دوره از شرکتکنندگان تقاضا میشود تا به صورت فردی یا گروهی، به تحقیقی دربارهی پروژههای زمانمحور در آثار صد سالِ اخیرِ هنرمندان ایران مشغول شوند و نتایج آن را در جلسهای که متعاقبا اعلام خواهد شد، با شرکتکنندگان دوره به اشتراک بگذارند.
مدرسهی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.
۱۴۰۲ © تمامی حقوق متعلق به مدرسه بیدار میباشد
توسعه و اجرا الگر استودیو × طراحی استودیو انقلاب