داود معظمی - ژیل دلوز و خوانش انتقادی بالینی از ادبیات

ژیل دلوز و خوانش انتقادی بالینی از ادبیات

  • تاریخ شروع: ۱۴ بهمن ۱۴۰۲
  • روزهای: شنبه
  • ساعت: ۱۶-۱۸
  • تعداد کل جلسات: ۴
  • دوره به صورت: آنلاین و حضوری

ژیل دلوز در کتاب «انتقادی و بالینی» که از نوشته‌های دشوار و حتی می‌شود گفت رازآمیز اوست به سراغ ادبیات و منطق آفرینش ادبی می‌رود. یکی از مفاهیم مهمی که دلوز در این کتاب مطرح می‌کند مفهوم «سبک» است، او در این کتاب از سبک نویسندگان مختلف می‌گوید، و البته نام دیگر «سبک» در کتاب «انتقادی و بالینی»، هذیان است. آنطور که دلوز می‌گوید نویسندگان بزرگ در آستانه‌ی زبان با امری غریب مواجه می‌شوند؛ امری غریب را می‌بینند یا صدایش را می‌شنوند و آفرینش ادبی آن‌ها هذیانی است که در نتیجه‌ی این مواجهه تولید می‌شود. هر نویسنده در این آستانه چیزی منحصر به‌فرد می‌بیند و می‌شنود و در نتیجه هذیانی خاصِ خود می‌گوید. نویسنده در این آستانه گویی تابلوهایی می‌بیند و یا موسیقی‌ای می‌شنود، «دیده‌ور» و «شنیده‌ور» می‌شود، «رنگ‌رز» و «خنیاگر»، و زبان را به هذیان گفتن وامی‌دارد.

 

طبیعتاً هذیان در اینجا نه چیزی مهمل و بی‌معناست که دلالت دارد بر امری ناهمخوان و نامتجانس با زبان مادری، هذیانی در دل زبان مادری. لویی ولفسون و «روال»اش، لوئیس کارول و «نا-معنا»هایش، آنتونن آرتو و «نفس-واژه‌ها»یش، سلین و «رقص-واژه‌ها»یش، ملویل و فرمول معروفش «ترجیح می‌دهم که نه»، فرمول اعتصاب، مازوخ و «تته پته‌ها»یش، «تعلیق بی پایان»اش، فرمول انقلاب، هایدگر و زبانِ غریبِ قدسیِ شاعرانه‌اش، و چندین نویسنده‌ی دیگر با هذیان‌های‌ تکین‌شان، و مسئله‌ی ما صحبت از این هذیان‌هاست به منزله‌ی سبک‌هایی قابل تبیین.

 

مسئله‌ی اصلی ما در این دوره و با تکیه بر کتاب انتقادی و بالینی دلوز، این است که چگونه در پس نوشته‌های یک نویسنده نام هذیان خاص او را به منزله‌ی سبک او کشف و تحلیل کنیم. از این رو این دوره امکان مناسبی می‌گشاید برای درک و آموختنِ نحوه‌ای از تحلیلِ خلاقانه و اندیشیدن به اینکه چگونه نویسندگان بزرگ در آثارشان اندیشیده‌اند. در این دوره از هذیان-سبک‌های مذکور خواهیم گفت اما متمرکز خواهیم بود بر چهار متن و مقاله از کتاب و چهار نویسنده و هذیان‌های خاص آن‌ها.

 

جلسه‌ی اول: بکت و مرگ: یک ساعت مانده به پایان جهان

جلسه‌ی دوم: دی اچ لارنس و مرگ کیهانی

جلسه‌ی سوم: مازوخ و میراث قابیل (یا مازوخ، رازورزی، انقلاب)

جلسه‌ی چهارم: هایدگر، شی، امر مقدس

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.