در زمانه‌ی غلبه‌ی گفتمان نئوفاشیستی-نئولیبرالیستی معاصر، در زمانه‌ی ظهور و قدرت‌نمایی راست‌افراطی در اروپا و ایالات‌متحده، و در زمانه‌ای که در خاورمیانه، تضاد گفتمان آخرالزمانی صهیونیسم مسیحی-یهودی با اسلام رادیکال، و نیز تفوق و استمرار استبداد دینی، بی‌ثبات‌ترین و موحش‌ترین وضعیت سیاسی-اجتماعی چند دهه‌ی اخیر را رقم زده، وظیفه و نقش روشنفکران چه می تواند باشد؟ آیا اساساً همچنان می‌توان به طبقه‌ی روشنفکر به مثابه گروهی مرجع نگریست که می‌تواند در میانه‌ی بحرانهای سیاسی و آشفتگی‌های فکری جامعه‌ی خود، راهنما و روشنگر باقی بماند؟ و یا عصر مرجعیت فکری «طبقه‌ی روشنفکر» پایان یافته است؟
آیا می‌توان از مفهوم «روشنفکر جهانی» یاد کرد که به شکلی توأمان ساختارهای سرکوب‌گر داخلی و خارجی را نقد می‌کند و برای خود وظیفه و تعهدی «جهان‌شمول» قائل است؟ آیا ظهور و فراگیرشدن گفتمان پست‌مدرنیستی در چند دهه‌ی گذشته به جهان‌شمول‌گرایی گفتمان روشنفکری و نیز عقل‌گرایی انتقادی آسیب زده است؟ و در نهایت اینکه وظیفه‌ی روشنفکر خاورمیانه‌ای در نقد هم‌زمان و توأمان فاشیسم داخلی و خارجی چه می‌تواند باشد؟
در این سلسله درس‌گفتارها سعی خواهیم کرد به این پرسش‌های دشوار از مجرای مروری بر اصلی‌ترین وجوه مفهوم «مسؤولیت روشنفکری» نزد نوام چامسکی (۱۹۲۸) فیلسوف، زبان‌شناس، روشنفکر و فعال سیاسی برجسته‌ی آمریکایی بپردازیم. قصد داریم نشان دهیم که اگر همچون او مهم‌ترین وظیفه‌ی روشنفکر در زمانه‌ی حاضر را «گفتن حقیقت و افشای دروغ» بدانیم – چنان‌که او خود به کرّات به آن اشاره کرده – آنگاه از روشنفکران نسبت به راهبری فکری جامعه چه انتظاراتی می‌توان داشت؟
چامسکی در جای جای منظومه‌ی بزرگ فکری و مبارزاتی خود در طی بیش از شش دهه‌ی گذشته، به نقش و جایگاه روشنفکران در مواجهه با بحرانهای مهم عصر حاضر پرداخته؛ از تغییرات اقلیمی و خطرات جنگ هسته‌ای گرفته، تا سلطه‌ی نئولیبرالیسم و و نیز معنا و اهمیت «همبستگی» و نیز پیشبرد «دموکراسی رادیکال» از مجرای جنبش‌های اجتماعی آوانگارد؛ از جاسوسی دولتی گرفته، تا غلبه‌ی پروپاگاندا و تأثیر و تهدیداتش برای دموکراسی و آزادی‌های مدنی در قرن بیست و یکم، و نیز امکانات و معنای مبارزه‌ی سیاسی در عصر حاضر. او در مقام یکی از مهم‌ترین روشنفکران زنده‌ی زمانه‌ی ما به دنبال آن بوده تا نشان دهد در تمامی این چالش‌ها، روشنگری فکری، و اعتماد و همبستگی فراگیر اجتماعی در بین مردم، می‌تواند بر سرکوب‌های سیاسی- فکری جاری در جوامع فائق آید و چشم‌انداز نوینی برای مبارزه و مقاوت در جهانِ تاریکِ سلطه‌ی نئوفاشیسم معاصر پیش چشمانمان قرار دهد.
مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.
۱۴۰۲ © تمامی حقوق متعلق به مدرسه بیدار می‌باشد
توسعه و اجرا الگر استودیو × طراحی استودیو انقلاب