هنر در گفتگو / نشست با هنرمندان امروز؛ گفتگوی هلیا همدانی با بهزاد خسروی نوری

بهزاد خسروی نوری، هنرمند، پژوهش‌گر، نویسنده و مدرس تاریخ و هنر، فارغ‌التحصیل کارشناسی نقاشی از دانشگاه سیستان و بلوچستان و کارشناسی ارشد کارگردانی تصویر متحرک از دانشگاه تربیت‌مدرس تهران است. او دکترای خود را از کالج فناوری سلطنتی استکهلم (KTH) دریافت کرد و دوره‌ی پسادکتری را در دانشگاه گلداسمیت لندن گذراند.

آثار او -از فیلم‌سازی و چیدمان‌ها تا پژوهش‌های آرشیوی- روی خرده‌تاریخ‌ها متمرکز است: تاریخ جهان جنوب، روایت‌های کار و تولید، و پیوندهای سیاسی که در تقابل با دوگانه‌های شرق و غرب یا شمال و جنوب جهانی قرار می‌گیرند. او با نگاهی میان‌ و ضد رشته‌ای، ارتباط‌های معلوم و پنهان میان هنر معاصر، طبقه‌ی کارگر، گروه‌های فرودست و فناوری‌های ساخت تصویر را بررسی می‌کند.

خسروی نوری در آثارش تاریخ معاصر را واکاوی می‌کند تا خاطرات فرامرزی را دوباره زنده کند؛ خاطراتی درهم‌تنیده که گاه همسو با روایت‌های رسمی هستند و گاه از آن فاصله می‌گیرند. او از تجربه‌های شخصی به عنوان نقطه‌ی شروع استفاده می‌کند تا پیوندی بین روایت‌های فردی و رویدادهای جهانی برقرار کند؛ میان عدالت اجتماعی و تاریخ‌های خرد و کلان. خسروی در مسیر هنری‌اش، به نقش هنر در سیاست جهانی و تاریخ فراملی می‌پردازد و به نشانه‌هایی توجه می‌کند که معمولاً در حاشیه می‌مانند. فیلم‌ها و اسناد تاریخی در مرکز کارهای او قرار دارند و در جستجوی پاسخ به پرسش‌هایی از این دست‌اند: چه بر سر روایت و کار هنر پس از عبور از مرز می‌افتد؟ و سرنوشت گذشته‌های مشترک‌مان چیست؟

او تجربه‌ی تدریس را در ایران و در دانشگاه‌های سوره‌ی تهران و شیراز، دانشگاه جهاد دانشگاهی، دانشگاه آزاد تهران آغاز کرد و در دانشگاه کونست‌فک استکهلم و دانشگاه گلد‌اسمیت لندن ادامه داد. او در طی این سال‌ها با مؤسسه‌های فرهنگی مثل مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار و گالری آریا در ایران به شکل آنلاین همکاری داشته است. خسروی نوری همچنین مدرس دانشگاه حبیب در کراچی بوده و برای مدتی ریاست مراکز دانشگاهی (director of academic centres) را بر عهده داشته است. او تجربه‌های معلمی خود را به فضاهای رسمی محدود نمی‌کند و با تأسیس فضاهایی چون SOi-School of Imagination در بندر ماهی‌گیری ابراهیم حیدری کراچی، تلاش دارد به صورت گروهی مصادیق حافظه‌ی استعماری و سرمایه‌‌داری در زیست بومیان و تغییرات اقلیمی را بررسی کند و در عین حال شیوه‌های آموزشی گروهی را به تجربه بگذارد.

در کنار تدریس آثار سینمایی او در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی به نمایش درآمده و در سال ۲۰۲۴ موفق به کسب جایزه‌ی اول جشنوارهه‌ی فیلم اوبرهاوزن آلمان برای فیلم «درباره‌ی مهمان‌نوازی» (ساختهه‌ی مشترک با مگنوس برتوس) شد. پروژه‌های هنری و فیلم-مقاله‌های خسروی نوری در رویدادهای مهمی همچون دوسالانه‌ی ونیز، دوسالانه‌ی آرت اینکانتر (رومانی)، دوسالانه‌ی صنعتی اورال (روسیه)، موزهه‌ی هنر مالمو، موزهه‌ی هنر کالمار، موزهه‌ی بیلد (استکهلم)، مارابوپارکن (استکهلم)، مرکز عکس دوبی، مرکز عکس استکهلم، فابریکا (مسکو) و ساکاکینی (فلسطین) به نمایش درآمده‌اند.

او عضو هیئت تحریریهٔ مجلهٔ VIS – Nordic Journal for Artistic Research و سردبیر دو شمارهه‌ی اخیر Contemporary Ar(t)chaeology و Brieftopia بوده است. بهزاد خسروی نوری از بنیان‌گذاران سرآزاد، فضایی برای پژوهش هنرمندانه و رویکردی خلاقانه به تاریخ و سیاست است.