هنر در گفتگو / نشست با هنرمندان امروز؛ گفتگوی هلیا همدانی با لطیفه ظفرعطايی

هنر در گفتگو / نشست با هنرمندان امروز؛ گفتگوی هلیا همدانی با لطیفه ظفرعطایی

  • تاریخ: ۲۲ شهریور ۱۴۰۴
  • شنبه
  • ساعت: ۱۹-۲۱
  • آنلاین

لطیفه ظفر عطایی (متولد ۱۹۹۴، غزنی، افغانستان) هنرمند تجسمی است که آثارش به شکلی انتقادی و به‌ویژه از منظر جوامع پیرامونی به مضامینی همچون هویت، مهاجرت، حافظه و تاب‌آوری می‌پردازد. او به عنوان یک پناهنده در کویته پاکستان بزرگ شده و آشنایی اولیه‌اش با صنایع دستی خانگی—مانند سوزن‌دوزی و بافندگی—حساسیت زیبایی‌شناختی او را شکل داد و بعدها در پرکتیس هنری او با تکنیک‌های پارچه‌سازی، عکاسی و چاپ دیجیتال تلفیق یافت. این تجربیات در کنار مواجهه‌ی شخصی با آوارگی و حاشیه‌نشینی ناشی از تبعیض سیستماتیک، بنیان هنری آثار او را که به بررسی روابط درهم‌تنیده بین روایت شخصی، حافظه‌ی جمعی و ساختارهای اجتماعی-سیاسی می‌پردازد تشکیل می‌دهد.

 

عطایی تحصیل هنر را در دانشگاه کابل آغاز کرد و سپس موفق به دریافت بورسیه معتبر امیسا (UMISAA) شد که امکان تکمیل مدرک کارشناسی‌اش را در دانشکده‌ی هنرهای تجسمی و طراحی دانشگاه بیکن‌هاوس در لاهور در سال ۲۰۱۷ فراهم آورد. رویکرد پژوهش‌محور او، سوزن‌دوزی سنتی را با رسانه‌های عکاسی و دیجیتال درمی‌آمیزد و تنش‌های بین رؤیت‌پذیری و رؤیت‌ناپذیری، حضور و غیاب، و چانه‌زنی بر سر هویت تحت محدودیت‌های اجتماعی، سیاسی و مکانی را کاوش می‌کند. سوزن‌دوزی در آثار او هم به عنوان رسانه‌ و روشی برای مقاومت و هم راهی برای مراقبه کردن عمل می‌کند—یک «کنش پایداری» که هم به صورت فیزیکی و هم مفهومی بر سطح عکس مداخله می‌کند.

 

آثار او در سطح بین‌المللی در چین، سوئیس، امارات متحده‌ی عربی، ایتالیا، هند و در سراسر جنوب آسیا به نمایش درآمده است. او در نمایش‌ها و جشنواره‌های شاخصی همچون «پروژه‌ی شبه‌قاره‌ی جوان» در جشنواره هنر سرندیپیتی (گوا)، جشنواره‌ی بین‌المللی فجر (تهران) و نمایش‌های متعدد گروهی که بر مسأله‌ی مهاجرت، جنسیت و عدالت اجتماعی متمرکز بوده‌اند، مشارکت داشته است. ظفرعطایی تاکنون جوایز متعددی دریافت کرده است، از جمله جایزه‌ی پرینس کلاوس سید (۲۰۲۴)، جایزه فرهنگ‌های مقاومت (۲۰۲۲) و جایزه‌ی دوم آلگرو آرت پرایز (۲۰۲۱).

 

لطیفه ظفر عطایی در حال حاضر در تهران زندگی و کار می‌کند و به کاوش در زمینه‌ی هویت، حافظه و تقاطع صنایع دستی و عکاسی ادامه می‌دهد. تمرکز بر تقویت صداهای جوامع پیرامونی به‌ویژه زنان و هزاره‌ها، و تاریخچه‌ی آوارگی و خشونت سیستماتیکی که متحمل می‌شوند، چارچوب مفهومی آثار او را شکل می‌دهد.

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.