در نیمه‌ی دوم سده‌ی بیستم، برخی هنرمندان برای نفی مناسبات بازار و پی‌ریزیِ تعریفی مؤلف‌ستیز و غیرکالایی از هنر، کوشیدند «کارِ» هنری خود را از فضاهای رسمیِ نمایش بیرون بکشند و در ساحت عمومی عرضه کنند. در این مسیر، اینان نه تنها مفهوم هنرمند مؤلف را متزلزل کردند، بلکه کار هنری را نیز از قالب ابژه‌ای معیّن و منسجم خارج کردند و به آن صورت کنشی مفهومی بخشیدند. هدف آن بود که هنرمندْ رها از مناسبات حاکم بر فضای نمایش و فروش، هنر را به ابزاری برای اثرگذاری بر جامعه بدل کند. بااین‌حال، این نهضت مقاومت دیری نپایید و نهادهای هنری جدید، از گالری‌ها تا موزه‌ها و حراجی‌ها و جشنواره‌ها درهای خود را به این «هنر جدید» گشودند و نهایتاً آن را در مناسبات بازار سرمایه‌دارانه حل و هضم کردند. در این مجموعه گفتارها ضمن بررسی درونمایه‌های اصلی «هنر جدید»، مباحثی را در تبیین و نقد تناقضات درونی و مسائل اساسی مرتبط با آن طرح خواهیم کرد.
جلسه‌ی نخست؛ مرکز و حاشیه‌ی هنر
«هنر جدید» مبتنی است بر تشخیص و تمایز میان حاشیه و مرکز، میان جریان اصلی هنر غربی و کوشش‌های هنرمندانه‌ی حاشیه‌ای، و میان هنر و غیر هنر. در این جلسه به توضیح این تمایزها می‌پردازیم و دراین‌باره بحث می‌کنیم که در شرایط بازار سرمایه‌دارانه و سلطه‌ی نهادهای ملازم با آن، آیا تمرکز بر چنین تمایزی می‌تواند واجد محتوا و نیروی مقاومت در برابر کل مسلط باشد یا خیر.
جلسه‌ی دوم؛ درونمایه‌های اصلی «هنر جدید»
«هنر جدید» نوعی اعلان جنگ است علیه تلقی سنتی از هنر که به جدال علیه مفاهیمی همچون فردیت، مالکیت، خلاقیت، و «کار» می‌پردازد. در دومین جلسه از گفتارهایمان می‌کوشیم کلیتی از محتوای این جدال به دست دهیم، نسبتش با هنر مدرن را بسنجیم، و تناقضات احتمالی‌اش را به نقد بگذاریم.
جلسه‌ی سوم؛ هنر و عرصه‌ی عمومی
«هنر جدید» همان‌قدرکه از مفهوم سنتی و متمایز «کار هنری» تبرّی می‌جوید، به «غیرهنر» گشوده و باز است. یکی از جنبه‌های پررنگ این گشودگی را می‌توان در تلاش‌های «کنشگرانِ هنریِ جدید» برای ارتباط‌دادن کنش هنری با فضای عمومی دانست. در این بخش از گفتار به بررسی ماهیت این کنش و تلقی‌اش از عمومی‌شدن و نیز محتوای حضورش در فضاهای عمومیِ جایگزین خواهیم پرداخت.
جلسه‌ی چهارم؛ موزه و بقای اثر هنری
«هنر جدید» در ریشه‌های خود ماهیتی ضدنهادی و ضدموزه‌ای داشت. اما سال‌هاست که این تضاد جنبه‌ی عینی خود را از دست داده است و موزه‌ها و نهادها این هنر را به درون خود فراخوانده‌اند. در این جلسه توضیح می‌دهیم که محوشدن این تضاد چگونه تضاد تازه‌ای را در درون جهان هنر بیدار کرده است، و اینکه امروز و آینده، در شرایط تسلط رسانه‌ی تصویری، موزه (و نیز نهاد نمایش اثر هنری) چه نقشی را در سازماندهی تصویر در جوامع ایفاء خواهد کرد. ضمن این بحث، امکان نگاه به هنر به‌منزله‌ی ابژه‌ای مشخص و متمایز را نیز بررسی خواهیم کرد.
مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.
۱۴۰۲ © تمامی حقوق متعلق به مدرسه بیدار می‌باشد
توسعه و اجرا الگر استودیو × طراحی استودیو انقلاب