جواد گنجی - سوگواری و پیوندهای ناخودآگاهِ آن با میل‌ورزی

سوگ‌واری و پیوندهای ناخودآگاه آن با میل‌ورزی

  • تاریخ شروع: نیمه اول بهمن‌‌ماه ۱۳۹۹
  • روزهای: پنجشنبه‌
  • ساعت: ۱۷ - ۱۹
  • تعداد کل جلسات: ۴
  • دوره به صورت: آنلاین

خسران‌ها خلأیی ساختاری در روان ما ایجاد می‌کنند که کنارآمدن با آن مستلزم بسیج همه‌ی امکاناتِ نمادینِ ساختارِ اجتماعی و روانی ما برای پُرکردن آن است. ماتم و سوگواری در معنای روانکاوانه‌اش و در شکل‌ها و انواع گوناگون‌شان، فرایند دشوار و البته ضروری مواجهه با خسران است. با توجه به این گستردگی معنایی، اگر ماتم را تجربه‌ای ضروری برای سرکردن با خسران و، از آن مهمتر، ساز و کار روانی پیچیده‌ای بدانیم که ذاتی ورود ما انسان‌ها به عرصه‌ی نمادین و قرارگرفتن در جایگاه سوژه‌ای ناطق و سخنگو است، لاجرم به این نتیجه می‌رسیم که ناتوانی از ماتم (چه در سطح فردی و چه در سطح جمعی) معادل ناتوانی از میل‌ورزیدن است. خسران ایجاب می‌کند که سوژه‌ی خسران‌دیده از همه‌ی دلبستگی‌های خودشیفته‌وارش به ابژه‌ی ازدست‌رفته قطع تعلق کند و جدا شود و میل خود را از بند این دلبستگی‌ها رها سازد. اما آدمی هیچگاه با میل و رغبت به این قطع تعلق دردناک دست نمی‌زند. ماتم یگانه راه ازسرگذراندن این تجربه است.
جامعه‌ی امروزی به نحوی روزافزون زمینه‌ها و میانجی‌های نمادین ما برای ماتم‌گرفتن را از بین می‌برد و افراد را در برابر انبوه خسران‌ها به حال خود وامی‌گذارد. فضای حاکم بر جهان امروز بستر مساعدی برای رشد کثیری از ایدئولوژی‌های مبتنی بر مثبت‌اندیشی، لذت‌طلبی و سعادت‌جویی، و خلاصه دعوت به رهانکردن دلبستگی‌های خودشیفته‌وار است. روانکاوی گفتمانی است که در خلاف این جهت حرکت می‌کند و بصیرت‌هایی در اختیارمان می‌گذارد تا از این تله‌های مهلک میل‌ورزی بگریزیم.

درسگفتار یک ــ ماتم و ماخولیا در دوران معاصر و پارادایم افسردگی
درسگفتار دو ــ ماتم ازدست‌رفتن فالوس و نوسان‌های فانتزی
درسگفتار سه ـــ هملت ۱: میل مادر و تله‌ی مرگبار میل
درسگفتار چهار ـــ هملت ۲: ماتم و تراژدی میل

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.