مروری بر تاریخ تخیل؛ از هنر باستان تا عصر معاصر

مروری بر تاریخ تخیل؛ از هنر باستان تا عصر معاصر

  • تاریخ شروع: ۲۱ آبان ۱۴۰۴
  • روزهای: چهارشنبه
  • ساعت: ۱۵:۳۰-۱۷:۳۰
  • تعداد کل جلسات: ۸
  • دوره به صورت: حضوری

در این دوره با روند تاریخی شکل‌گیری مفهوم «تخیل» و تحول آن آشنا می‌شویم. تلاش می‌کنیم با بررسی ذهنیت‌های گوناگون درباره‌ی تخیل، در طی مسیری تاریخی به هنر معاصر برسیم. هنرجویان در این دوره با نظریه‌پردازان و اندیشمندانی که به اشکال گوناگون «تخیل» را نظریه‌پردازی کرده‌اند آشنا می‌شوند و به بررسی برخی آثار هنری می‌پردازند که رویکردهای ویژه‌ای در تخیل جهان و ساخت تخیل‌های نو داشته‌اند.

 

همچنین در این دوره، نقش تخیل و تجربه‌ی مخاطب و مشارکت او در آفرینش دوباره‌ی اثر را بررسی می‌کنیم. سپس با بررسی هنرهای دیجیتال و خلق واقعیت‌های مجازی، مثال‌های ملموس از تخیل نو در هنر را به بحث می‌گذاریم و با معرفی و بحث درباره‌ی آثار گوناگون هنرمندان معاصر و نهایتا یک تمرین کوچک خلق اثر (که توسط هنرجویان دوره انجام شده است)و گفتگو درباره‌ی آن بر پایه‌ی بحث‌های نطری مطرح شده در طی این مسیر آموزشی، دوره را به پایان می‌بریم. لازم به ذکر است که متقاضیان به شرکت در دوره باید با تئوری هنر و تاریخ آن آشنایی داشته و مبانی آکادمیک را گذرانده باشند. همچنین از آنها خواسته می‌شود تا رزومه‌ی کاری خود را در اختیار مدرس دوره قرار دهند تا در صورت پذیرفته شدن،‌در دوره شرکت کنند.

 

جلسه‌ی نخست: تخیل چیست؟
مفهوم و چیستی تخیل و تفاوت آن با خیال و تصور/ بازتعریف تخیل در نسبت با خلق تصویر و ایده‌های نو/ بحث و گفتگو با هنرجویان و ارائه‌ی مثال‌هایی از تاریخ هنر
جلسه‌ی دوم: تخیل و هنر: رابطه‌ای تاریخی
بررسی روند تاریخی تخیل و معرفی آرای نظریه‌پردازان آن در ادوار گوناگون، از یونانیان باستان، ارسطو و افلاطون، قرون وسطی و عصر روشنگری تا قرن بیستم و امروز/ نقبی به جهان معاصر به میانجی اندیشه‌های دکارت، لاک، و هیوم/ شرح تمرین جلسه‌ی بعد:‌ از هنرجویان خواسته می‌شود برای جلسه‌ی بعد درباره‌ی نظریه‌ی زیباشناسی تخیل در عصر روشنگری و رابطه‌اش با هنر معاصر تحقیق کنند و آن را ارائه دهند.
جلسه‌ی سوم: مقایسه‌ی نظریه‌های فلسفی در باب تخیل
ارائه‌ی سرفصل‌های زیر با تکیه بر ارائه‌ی هنرجویان:۱- کانت و نقش تخیل در شناخت هنر از طریق توضیح دو نظریه‌ی کانت در این باره، ۲-تخیل تولیدکننده، ۳-تخیل بازتولید / آیزا برلین و تفاوت میان تخیل و خیال‌پردازی/ تخیل از دیدگاه فلسفه‌ی قاره‌ای نزد مرلوپونتی و شکل‌گیری تصویر تخیلی به معنای زبان مشترک همه‌ی فرهنگ‌ها/ شرح تمرین جلسه‌ی بعد:‌ از هنرجویان خواسته می‌شود برای جلسه‌ی بعد اثر «یک و سه صندلی» اثر جوزف کسوت را از منظر مفهوم تخیل تحلیل کنند و تحلیل خود را ارائه دهند.
جلسه‌ی چهارم: تخیل در هنر معاصر:‌ شکستن مرزها
بحث درباره‌ی اثر کسوت: هنر مفهومی چون ابزاری برای بازاندیشی و بازسازی واقعیت/ خلق واقعیت جدید به جای بازنمایی صرف واقعیت / فرا رفتن از محدودیت‌های معمول و واقعیت‌های پذیرفته‌شده، و امکان فهم جدید از جهان / شرح و بسط هنر مفهومی و بررسی نقش مخاطب در آن.
جلسه‌ی پنجم: تخیل و تجربه‌ی مخاطب
بررسی نظریه‌های دریافت اثر هنری از منظر تخیل: نظریه‌ی دریافت (Reception Theory)/ بررسی نقش مخاطب در ساخته‌شدن هنر طی فرایند دریافت و تفسیر، گسترش و بازآفرینی احساسات و معانی نهفته در اثر / فرا رفتن مخاطب از ظاهر اثر و وارد شدن برداشت‌های شخصی، فرهنگی و تاریخی به فرایند فهم / مخاطب به عنوان شریک فعال ذهنی و عاطفی در خلق معنا و تمایز میان دیدگاه معاصر با دیدگاه سنتی
جلسه‌ی ششم: تخیل، واقعیت مجازی و هنر دیجیتال
تخیل در هنر دیجیتال و خلق واقعیت مجازی به میانجی امکانات فناوری در تصویر و صدا / نقش کد، الگوریتم و نرم‌افزار در تولید هنر / تحریک کردن تخیل جمعی و خلق «واقعیت‌های چندلایه» و آمیزش واقعیت فیزیکی، مجازی و تخیلی.
جلسه‌ی هفتم: تحلیل چند اثر معاصر
با بررسی چند نمونه‌ی شاخص از تاریخ هنر، مفاهیمی که در کلاس تمرین شده را به شکل دقیق‌تری در این آثار بررسی می‌کنیم و از هنرجو خواسته می‌شود نظر و دیدگاه خودش را در این رابطه ارائه دهد.
جلسه‌ی هشتم: ارائه‌ی تمرین عملی و به‌کارگیری نظریات در خلق یک اثر کوچک
در این جلسه آثاری که هنرجویان در طول این دوره در کارگاه‌های خود خلق کرده‌اند ژوژمان شده و در مورد هر یک به صحبت می پردازیم ، هدف از این کار آشنایی هنرجو با ارتباط مخاطب از طریق اثرش و تلاش برای نقد و نقد‌پذیری است.

 

مدرسه‌ی هنر و ادبیات بیدار، با همکاری متخصصان و هنرمندان فعالیت‌ خود را از پاییز ۱۳۹۸ آغاز نموده.